Zaburzenia czucia głębokiego — jak mogą wpływać na codzienne życie

Gdy przychodzisz do gabinetu fizjoterapeuty lub osteopaty i mówisz, że masz problemy z panowaniem na swoim ciałem, nie musisz się obawiać, że spotkasz się z niezrozumieniem. Zwłaszcza jeśli masz wrażenie, że twoje nogi i ręce znajdują się w innym miejscu, niż powinny. Choć wcześniej tego nie doświadczałeś, coraz częściej się potykasz, upuszczasz przedmioty i masz wrażenie niewłaściwej postawy ciała, choć bliscy mówią co innego.
Do tego po wykonaniu podstawowych badań okazało się, że stan kości, ścięgien i mięśni nie budzi zastrzeżeń. Gdzie w takim razie leży przyczyna?

Odpowiedzią mogą być zaburzenia czucia głębokiego, czyli propriocepcji połączone z problemami z balansem ciała i utrzymaniem równowagi. Jeśli więc zmagasz się z tego rodzaju nieprawidłowościami, sprawdź, jak możesz się od nich uwolnić.

Co to jest propriocepcja i jak wpływa na „poczucie ciała”

Propriocepcja to pewnego rodzaju wewnętrzny GPS, który pomaga ci w orientacji, gdzie w stosunku do otaczającej przestrzeni znajdują się poszczególne części twojego ciała. Czucie głębokie to również zdolność do odczuwania ruchu i napięcia mięśniowego w ciele, bez patrzenia na nie. Dzięki temu możesz robić coś ręką bez patrzenia na nią, pokonywać schody bez myślenia o tym, czy stać prosto w ciemnym pokoju lub z zamkniętymi oczami.
To wszystko możliwe jest dzięki sieci receptorów rozmieszczonych w mięśniach, ścięgnach i torebkach stawowych. Są one łącznikami między ciałem a mózgiem, do którego przesyłają informacje niezbędne do aktualizowania mapy twojego ciała.

---

---

Czucie głębokie pomaga płynnie wykonywać skoordynowane ruchy oraz chodzić i czuć się bezpiecznie w przestrzeni. To niezwykła zdolność, z której korzystasz każdego dnia, ale jednocześnie nie zdajesz sobie z tego sprawy. Do czasu, gdy coś przestaje działać tak, jak należy. Wtedy problemem staje się wykonywanie zwykłych czynności z użyciem rąk, czy bezpieczne przemieszczanie się, nie mówiąc już o uprawianiu sportu.

Gdy tak się dzieje, w twoim ciele dochodzi do zaburzenia równowagi i różnic w napięciach mięśni. To zaś z czasem może powodować ból, przeciążenie, pogłębieniem problemów z balansem ciała i niekomfortowe czucie się we własnym ciele.

Dlaczego niektóre napięcia nie są widoczne w badaniach obrazowych?

Badania obrazowe, choć same w sobie bardzo dokładne i pomocne w diagnozowaniu wielu urazów i schorzeń, to w przypadku zaburzenia czucia głębokiego mogą okazać się nieskuteczne. Nie są bowiem w stanie pokazać napięć w mięśniach, zwłaszcza tych niewielkich, ale trwających przez dłuższy czas. Spowodowane stresem, urazami lub przyjmowaniem nieprawidłowej postawy ciała skurcze powięzi i mięśni, nie będą widoczne na zdjęciu RTG czy na ekranie aparatury do tomografii komputerowej. Badania te nie pomogą tym samym w znalezieniu odpowiedzi, dlaczego masz poczucie, że wybrane części twojego ciała nie są tam, gdzie powinny, a środek ciężkości jest zaburzony, przez co nie możesz utrzymać równowagi.

Jak zaburzenia czucia głębokiego objawiają się w życiu codziennym?

Początkowo możesz obwiniać za to zmęczenie, rozkojarzenie, pogodę i jej wpływ na twoje samopoczucie, czy też własną niezdarność lub starszy wiek. Jeśli jednak problemy wynikające z zaburzenia czucia głębokiego utrzymują się, a nawet nasilają i utrudniają codzienne funkcjonowanie, powinieneś skorzystać z pomocy fizjoterapeuty lub osteopaty.

Objawy, które są do tego wskazaniem, to między innymi:

• trudność z utrzymaniem równowagi, szczególnie w ciemnych pomieszczeniach lub przy zamkniętych oczach,
• potrącanie przedmiotów,
• nienaturalnie częste potykanie się, a nawet upadki,
• problem z:
  • wykonywaniem precyzyjnych ruchów,
  • chwytaniem przedmiotów, zwłaszcza mniejszych i utrzymaniem ich w dłoni,
  • używaniem sztućców, zapinaniem guzików, wiązaniem sznurowadeł,
  • odczuciem, gdzie ustawione są twoje nogi i gdzie leży ręka, gdy na nią nie patrzysz,
  • chodzeniem po schodach,
  • staniem na jednej nodze z zamkniętymi oczami,
  • przemieszczaniem się po nierównym terenie,
• wykorzystywanie zbyt dużej siły przy wykonywaniu czynności, które jej nie wymagają.

Możesz też odczuwać, że twoje ciało jest przekrzywione, choć patrząc z zewnątrz, nic na to nie wskazuje. Masz wrażenie, że nie masz przez to kontroli nad właściwą postawą swojego ciała.

Zaburzenia czucia głębokiego — przykłady prostych testów i ćwiczeń

Jak już wiesz, zaburzenia propriocepcji objawiają się między innymi nieświadomością położenia poszczególnych części swojego ciała. Dlatego na to w pierwszej kolejności skierowane są proste testy, jakim zostaniesz poddany w gabinecie specjalisty.

Przeczytaj także:

---

---

Do najczęstszych należy:

• sprawdzenie:
  • czy utrzymasz równowagę na podłożu o różnym nachyleniu i nawierzchni,
  • postawy ciała na platformie io różnej nawierzchni,
  • napięcia wybranych grup mięśniowych,
• unoszenie przez fizjoterapeutę i układanie kolejno twoich kończyn, gdy masz zamknięte oczy — twoim zadaniem jest określenie, gdzie i jak są one ułożone.

Jeśli okaże się, że to właśnie zaburzenia czucia głębokiego stoją u źródła doświadczanych przez ciebie objawów, rozważ skorzystanie z pomocy fizjoterapeuty lub osteopaty. Pomocne okażą się zarówno zajęcia prowadzone, jak i ćwiczenia wykonywanie przez ciebie samodzielnie w domu.

Czucie głębokie mogą poprawić między innymi ćwiczenia:

• przy zamkniętych oczach — uczą mózg polegać na czuciu wewnętrznym, zamiast wzroku,
• na niestabilnym podłożu — możesz do tego wykorzystać poduszki sensomotorycznych, dyski równoważne, trampolinę i ćwiczyć zarówno stanie na obu, jak i na jednej nodze,
• na koordynację, koncentrację i równowagę — to może być chodzenie po linie rozłożonej na ziemi, rzucanie piłką, balansowanie na równoważni,
• z użyciem BOSU — to przyrząd przypominający połowę piłki, służący do balansowania i ćwiczenia równowagi, który wzmacnia mięśnie i zmusza mózg do szybkiego reagowania na zmiany nachylenia podłoża.

Zaburzenia czucia głębokiego potrafią skutecznie utrudnić codzienne funkcjonowanie zarówno w domu, jak i w pracy. Dlatego nie warto zwlekać ze skorzystaniem z pomocy specjalisty. Oprócz ćwiczeń może on zastosować wybrane techniki terapeutyczne,. W połączeniu z ćwiczeniami pomogą one w przywróceniu prawidłowej propriocepcji w twoim ciele.

Źródła:

www.doz.pl

www.mp.pl/pacjent/objawy/151440,zaburzenia-czucia-powierzchniowego-glebokiego-i-wibracji

wylecz.to/kosci-i-stawy/propriocepcja-czucie-glebokie-co-to-jest-zaburzenia-jakie-cwiczenia/